Βασίλης Γεροντάκος | Η κιβωτός των εικόνων: Αντρέι Ταρκόφσκι, ο μυστικός ποιητής
Ημερομηνία/Ώρα
15/10/2021
18:00 – 20:00
Τοποθεσία
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη
«Έργο μου είναι να κάνω τον θεατή που βλέπει τις ταινίες μου, να συνειδητοποιήσει την ανάγκη του να αγαπάει και να τον αγαπούν, να καταλάβει ότι τον καλεί η ομορφιά κοντά της.» Σε αυτή τη φράση του AndreiTarkovsky, περικλείεται η προσπάθεια ενός δημιουργού να αφυπνίσει τον άνθρωπο, έτσι ώστε να γίνει συμμέτοχος σε ένα σύμπαν, όπου η κινητήρια δύναμη είναι η αγάπη. Ο Αντρέι Ταρκόφσκι είναι ένας μυστικός ποιητής-σκηνοθέτης, δημιουργός ενός πολύπλοκου κοσμοειδώλου, του οποίου οι ρίζες ανιχνεύονται στα τέλη του 19ου αιώνα στη Ρωσία, με οδηγούς την ιδιοφυΐα του Ντοστογιέφσκι, τον λυρισμό του Ντοβζένκο, τη δύναμη σπουδαίων δημιουργών εκείνης της εποχής, και από́ την άλλη στην πνευματικότητα της ορθοδοξίας και άλλων μεταφυσικών ανατολικών δογμάτων. Στη βάση αυτών των επιρροών συνέθεσε ένα σύμπαν μαγικών σχέσεων, όπου σκηνοθέτησε με μια νέα κινηματογραφική γλώσσα, τη συνάντηση του ανθρώπου με τον κόσμο. Η εικόνα αποτελεί το κλειδί της εισόδου σε αυτό́ το σύμπαν, το οποίο θα διερευνηθεί μέσα από́ το έργο του. Το αφιέρωμα αυτό αποτελείται από τρεις συναντήσεις. Στην πρώτη συνάντηση γίνεται μια εισήγηση προβάλλοντας ορισμένα αποσπάσματα από́ την ταινία Στάλκερ, καθώς και απαραίτητο υλικό, διερευνώντας ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Πρόκειται για ένα εσωτερικό υπολανθάνον όραμα μέσα στην ψυχή του ατόμου. Είναι οι αληθινές επιθυμίες που αντιστοιχούν σ’ αυτόν τον εσωτερικό κόσμο. Ο Στάλκερ εντοπίζει την έλλειψη πνευματικής ζωής και πίστης, και προτείνει ένα είδος διαλόγου όπου τα πρόσωπα ανακαλύπτουν τους εαυτούς τους. Στη δεύτερη συνάντηση, με την ίδια μέθοδο, αναλύοντας την ταινία Σολάρις, ανακαλύπτουμε ένα λαβυρινθώδες αφηγηματικό σχέδιο, που αναδεικνύει μια ασυνέχεια χωροχρονικών συγκυριών, υπερβαίνοντας τις συμβάσεις των ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Το ονειρικό μπερδεύεται με το φαντασιακό δημιουργώντας μέσα από τους συνεχείς ανασχηματισμούς της μνήμης, το ανοίκειο μιας ποιητικής αφήγησης. Με αυτόν τον τρόπο αλλάζει ριζικά το κινηματογραφικό βλέμμα σε σχέση με την αναπαράσταση του μέλλοντος. Όπως λέει ο ίδιος ο Ταρκόφσκι, θα ήθελα ο θεατής να μπορούσε να εκτιμήσει την ομορφιά της Γης, να τη σκέπτεται όταν γυρίζει από τον πλανήτη Σολάρις, με δύο λόγια να νοιώθει αυτή τη σωτήρια θλίψη της νοσταλγίας Τέλος, στα παιδικά χρόνια του Ιβαν, ο σκηνοθέτης υπερβαίνει αυτή τη φορά τις συμβάσεις των πολεμικών ταινιών με έναν ανορθόδοξο τρόπο περιγραφής πολέμου. Αναδεικνύει με έναν οργανικό τρόπο την παραισθησιογόνο ένταση του και μια ατμόσφαιρα που αντανακλά στο σώμα ένα μίγμα έντασης, φόβου και ηρωισμού. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος που συρρικνώνει σε μια χοάνη-μνήμη του συλλογικού ασυνείδητου, το σκοτεινό και φθαρτό μέρος του ανθρώπου, την κλοπή της παιδικής ηλικίας αλλά και το σωτήριο παιδικό βλέμμα.
1, 8, 15 Οκτωβρίου 2021
Παρασκευή, 18:00-20:00
Διάλεξη στο αμφιθέατρο
Μεμονωμένη διάλεξη: 10€, 5€
Τηλεδιάλεξη σε livestreaming
Μεμονωμένη διάλεξη: 10€